कातिकक  इजोरिया  पख,  
अपराजिताक  फूल  
निचैन  भ'क'  
उदासी  गाबि  रहल  अछि।  
ठाम-ठाम,  
तीन  चासक  बाद  
सरिआम  भेल  खेत  मे,  
बतासाक  चूरक  पथार  
लागल  अछि,  
आ  ताहि  पर  
उज्जर  परबाक  हाँज  
बहिन  सभक  करुनाक  भास  पर  
घुटकैत  जा  रहल  अछि।  
कातिकक  इजोरिया  पख,  
पिठार  सँ  नीपल  राति  मे  
सभ  किछु  
जलोदीप  भेल  अछि,  
एना  त  नहि  जे  
बहिन  लोकनिक  हृदयक  
दाहबोह  सँ!  
धानक  सिताहल  शीश  जेकाँ  सुर  
निकसैत  अछि  
हुनका  लोकनिक  कंठ  सँ,  
आ  सिहकैत  बसात  मे  
झिलहरि  खेलाइत  जेना  कि,  
पिपनी  सँ  झहरैत  बुन्नीक  
झालरि  जेकाँ  गीत  
रातिक  तानीभरनी  मे  
खोहि  दैत  अछि।  
कातिकक  इजोरिया  पख,  
रातिक  आत्मा  मे  
सरीफाक  आत्मा  आबि  क  '  
बसि  जाइत  अछि!  
भेँटक  फूल  सँ  नेहाल  भेल  
राति  मे,  
गीतक  एकेक  टा  पाँती  
लहराइत  अछि  
मोहलीसौंफक  
पात  जेकाँ;  
कासक  हुलास  मे  
भसिआएल  जाइत  राति  मे,  
बहिन  लोकनिक  हियाक  अतल  सँ  
उठैत  अछि  करुनाक  लहरि  
गीतक  लच्छा  बनि-  बनि!  
एहि  लच्छा  सँ  
लेपटाइत  अछि,  
लेपटाइत  अछि  आत्मा  हमर,  
मुदा  रुक्खे  रहि  जाइत  अछि,  
रुच्छे  रहि  जाइत  अछि।  
आइ  धरि  जे  पानक  पीक  
नेरबैत  रहलाह  अछि  
भाइ  लोकनि,  
ताहि  मे  गंगा  जमुनाक  बाढ़ि  
अबैत  रहल  अछि  
बहिन  सभक  लेल!  
बाबाक  सम्पति  पर  
चकरी  मारने  
चौँचक  रहल  छथि  भाइ  लोकनि  
धारक  ओहि  पार,  
आ  तेजने  ओकर  आस  
करुनमा  केने  ठाढ़ि  
रहल  छथि  
बहिन  लोकनि  
धारक  एहि  पार!  
कहिया  ने  कहिया  
सँ  बनलि  दुरदेसनी,  
एना  त  नहि  जे  
धेने  छथि  
सिन्दूरे  टाक  आस,  
मोटरिये  टाक  आस!  
अजोह  धानक  दूध  सँ  जनमल  
सूत  नेहक  
कहिया  धरि  जुटत  
भाइ  बहिनिक  बीच?  
नेराएल  पीक  मे  
गंगा  जमुनाक  बाढ़ि  
अनैत  रहतीह  
बहिन  लोकनि  कहिया  धरि?  
करुनमा  केने  
ठाढ़ि  रहतीह  
भाइ  लोकनिक  सोझाँ  
आर  कहिया  धरि?  
अतिकाल  अतिकाल  
अतिकाल  
भ'  गेल'छि  
हे  बहिन  लोकनि  आब,  
घोर  बिकाल!!  
                katikak  ijoriya  pakh,  
aprajitak  phool  
nichain  bhaka  
udasi  gabi  rahal  achhi.  
thaam  thaam,  
teen  chasak  baad  
sariam  bhel  khet  mae,  
batasak  churak  pathar  
lagal  achhi,  
aa  tahi  par  
ujjar  parbak  haanj  
bahin  sabhak  karunak  bhaas  par  
ghutkait  ja  rahal  achhi.  
katikak  ijoriya  pakh,  
pithar  san  nipal  rati  mae  
sabh  kichhu  
jalodip  bhel  achhi,  
ena  ta  nahi  je  
bahin  loknik  hridyak  
dahboh  san!  
dhanak  sitahal  sheesh  jekan  sur  
niksait  achhi  
hunka  loknik  kanth  san,  
aa  sihkait  basat  mae  
jhilahari  khelait  jena  ki,  
pipni  san  jhahrait  bunnik  
jhalari  jekan  geet  
ratik  tanibharni  mae  
khohi  dait  achhi.  
katikak  ijoriya  pakh,  
ratik  aatma  mae  
sariphak  aatma  aabi  ka  
basi  jait  achhi!  
bhentak  phool  san  nehal  bhel  
rati  mae,  
gitak  ekek  ta  panti  
lahrait  achhi  
mohlisaumphak  
paat  jekan;  
kasak  hulas  mae  
bhasiael  jait  rati  mae,  
bahin  loknik  hiyak  atal  san  
uthait  achhi  karunak  lahari  
gitak  lachchha  bani  bani!  
ehi  lachchha  san  
leptait  achhi,  
leptait  achhi  aatma  hamar,  
muda  rukkhe  rahi  jait  achhi,  
ruchchhe  rahi  jait  achhi.  
aai  dhari  je  panak  peek  
nerbait  rahlah  achhi  
bhai  lokani,  
tahi  mae  ganga  jamunak  baDhi  
abait  rahal  achhi  
bahin  sabhak  lel!  
babak  sampati  par  
chakri  marne  
chaunchak  rahal  chhathi  bhai  lokani  
dharak  ohi  paar,  
aa  tejne  okar  aas  
karunma  kene  thaDhi  
rahal  chhathi  
bahin  lokani  
dharak  ehi  paar!  
kahiya  ne  kahiya  
san  banali  durdesni,  
ena  ta  nahi  je  
dhene  chhathi  
sindure  taak  aas,  
motariye  taak  aas!  
ajoh  dhanak  doodh  san  janmal  
soot  nehak  
kahiya  dhari  jutat  
bhai  bahinik  beech?  
nerayel  peek  mae  
ganga  jamunak  baDhi  
anait  rahtih  
bahin  lokani  kahiya  dhari?  
karunma  kene  
thaDhi  rahtih  
bhai  loknik  sojhan  
aar  kahiya  dhari?  
atikal  atikal  
atikal  
bha  gelchhi  
he  bahin  lokani  aab,  
ghor  bikal!!  
katikak  ijoriya  pakh,  
aprajitak  phool  
nichain  bhaka  
udasi  gabi  rahal  achhi.  
thaam  thaam,  
teen  chasak  baad  
sariam  bhel  khet  mae,  
batasak  churak  pathar  
lagal  achhi,  
aa  tahi  par  
ujjar  parbak  haanj  
bahin  sabhak  karunak  bhaas  par  
ghutkait  ja  rahal  achhi.  
katikak  ijoriya  pakh,  
pithar  san  nipal  rati  mae  
sabh  kichhu  
jalodip  bhel  achhi,  
ena  ta  nahi  je  
bahin  loknik  hridyak  
dahboh  san!  
dhanak  sitahal  sheesh  jekan  sur  
niksait  achhi  
hunka  loknik  kanth  san,  
aa  sihkait  basat  mae  
jhilahari  khelait  jena  ki,  
pipni  san  jhahrait  bunnik  
jhalari  jekan  geet  
ratik  tanibharni  mae  
khohi  dait  achhi.  
katikak  ijoriya  pakh,  
ratik  aatma  mae  
sariphak  aatma  aabi  ka  
basi  jait  achhi!  
bhentak  phool  san  nehal  bhel  
rati  mae,  
gitak  ekek  ta  panti  
lahrait  achhi  
mohlisaumphak  
paat  jekan;  
kasak  hulas  mae  
bhasiael  jait  rati  mae,  
bahin  loknik  hiyak  atal  san  
uthait  achhi  karunak  lahari  
gitak  lachchha  bani  bani!  
ehi  lachchha  san  
leptait  achhi,  
leptait  achhi  aatma  hamar,  
muda  rukkhe  rahi  jait  achhi,  
ruchchhe  rahi  jait  achhi.  
aai  dhari  je  panak  peek  
nerbait  rahlah  achhi  
bhai  lokani,  
tahi  mae  ganga  jamunak  baDhi  
abait  rahal  achhi  
bahin  sabhak  lel!  
babak  sampati  par  
chakri  marne  
chaunchak  rahal  chhathi  bhai  lokani  
dharak  ohi  paar,  
aa  tejne  okar  aas  
karunma  kene  thaDhi  
rahal  chhathi  
bahin  lokani  
dharak  ehi  paar!  
kahiya  ne  kahiya  
san  banali  durdesni,  
ena  ta  nahi  je  
dhene  chhathi  
sindure  taak  aas,  
motariye  taak  aas!  
ajoh  dhanak  doodh  san  janmal  
soot  nehak  
kahiya  dhari  jutat  
bhai  bahinik  beech?  
nerayel  peek  mae  
ganga  jamunak  baDhi  
anait  rahtih  
bahin  lokani  kahiya  dhari?  
karunma  kene  
thaDhi  rahtih  
bhai  loknik  sojhan  
aar  kahiya  dhari?  
atikal  atikal  
atikal  
bha  gelchhi  
he  bahin  lokani  aab,  
ghor  bikal!!  
 
    
 
    
        स्रोत : 
                
                        पुस्तक  : एना त नहि जे (पृष्ठ 115)रचनाकार  : हरेकृष्ण झा 
                             प्रकाशन  : रक्तमंजरी प्रकाशन
                         
                                                संस्करण   : 2006 
                
                
     
    Additional information available 
    Click on the INTERESTING button to view additional information associated with this sher.
    
 
    rare Unpublished content 
    This ghazal contains ashaar not published in the public domain. These are marked by a red line on the left.