राति मे हम स्वप्न देखल, आगि लागल, घर जरैये,
चार सभ पुरना धधकि कय, जोर सँ धू धू करैये,
जारि रहल अछि सनसना कय, पाँजि कर पोथाक ढेरी,
राख भय सिद्धान्त सभ, पछबाक लहरा मे उड़ैये,
जरि रहल श्रीकान्त झा छथि, ओ महादेव झा जरै छथि,
पाँजि कछुआ और नरहा, फड़फड़ा कय सभ जरैये,
जरि रहल पतड़ाक पुच्छड़, और पद्धति कर्मकाण्डक,
सकल आचारक पेटारी बीच धधरा मे पड़ैये,
खसि रहल अछि मूल खंभा, गोत्र केर रस्सी टुटैये,
वंश केर फट्ठा लहकि कय, कोइला भय भय झड़ैये,
जाति पाँतिक ससरफानी, आगिमे पड़ि भस्म होइये,
और मर्यादाक बन्धन पटपटापट कय टुटैये,
पांग चपकन मिर्जई सभ, छार जरि कय भय रहल अछि
युग युगान्तर केर पर्दा आइ गर्दा मे मिलैये,
छोट पैघक भेद सूचक शृंखला-सीढ़ी टुटैये,
भीत केर जे नीव छल हरिसिंहदेवक से ढहैये,
होलिका केर एहि दहन मे, भस्म सभ किछु भय रहल अछि,
किन्तु ओहि चिताक ऊपर, एक नवका घर उठैये।
rati mae hum svapn dekhal, aagi lagal, ghar jaraiye,
chaar sabh purna dhadhaki kay, jor san dhu dhu karaiye,
jari rahal achhi sansana kay, panji kar pothak Dheri,
raakh bhay siddhant sabh, pachhbak lahra mae uDaiye,
jari rahal shrikant jha chhathi, o mahadev jha jarai chhathi,
panji kachhua aur narha, phaDphaDa kay sabh jaraiye,
jari rahal patDak puchchhaD, aur paddhati karmkanDak,
sakal acharak petari beech dhadhra mae paDaiye,
khasi rahal achhi mool khambha, gotr ker rassi tutaiye,
vansh ker phattha lahaki kay, koila bhay bhay jhaDaiye,
jati pantik sasarphani, agime paDi bhasm hoiye,
aur maryadak bandhan pataptapat kay tutaiye,
paang chapkan mirjii sabh, chhaar jari kay bhay rahal achhi
yug yugantar ker parda aai garda mae milaiye,
chhot paighak bhed suchak shrinkhla siDhi tutaiye,
bheet ker je neev chhal harisinhdevak se Dhahaiye,
holika ker ehi dahan mae, bhasm sabh kichhu bhay rahal achhi,
kintu ohi chitak uupar, ek navka ghar uthaiye.
rati mae hum svapn dekhal, aagi lagal, ghar jaraiye,
chaar sabh purna dhadhaki kay, jor san dhu dhu karaiye,
jari rahal achhi sansana kay, panji kar pothak Dheri,
raakh bhay siddhant sabh, pachhbak lahra mae uDaiye,
jari rahal shrikant jha chhathi, o mahadev jha jarai chhathi,
panji kachhua aur narha, phaDphaDa kay sabh jaraiye,
jari rahal patDak puchchhaD, aur paddhati karmkanDak,
sakal acharak petari beech dhadhra mae paDaiye,
khasi rahal achhi mool khambha, gotr ker rassi tutaiye,
vansh ker phattha lahaki kay, koila bhay bhay jhaDaiye,
jati pantik sasarphani, agime paDi bhasm hoiye,
aur maryadak bandhan pataptapat kay tutaiye,
paang chapkan mirjii sabh, chhaar jari kay bhay rahal achhi
yug yugantar ker parda aai garda mae milaiye,
chhot paighak bhed suchak shrinkhla siDhi tutaiye,
bheet ker je neev chhal harisinhdevak se Dhahaiye,
holika ker ehi dahan mae, bhasm sabh kichhu bhay rahal achhi,
kintu ohi chitak uupar, ek navka ghar uthaiye.
स्रोत :
पुस्तक : हरिमोहन झा रचनावली खण्ड-4 (पृष्ठ 29)
रचनाकार : हरिमोहन झा
प्रकाशन : जनसीदन प्रकाशन
संस्करण : 1999
Additional information available
Click on the INTERESTING button to view additional information associated with this sher.
rare Unpublished content
This ghazal contains ashaar not published in the public domain. These are marked by a red line on the left.