हुनका  आउर  केँ  भेलनि  
जे  हम  सनकि  गेली  ग':  
भोट  बला  हाकिम  सब  केँ,  
भोटक  पाछाँ  बेहाल  
बाबू  भैया  सब  केँ,  
बड़का  टोपा  बला  
सिपाही  सब  केँ:  
गरगोटिया  द'  क'  
बाहर  कर'  लगला  
सब  गोरे  मिलिजुलि  क'।  
हाथ  छाप  अप्पन  छाप  
हँसुआ  छाप  हथौड़ा  छाप  
अप्पन  छाप  छाता  छाप  
कमल  छाप  सबहक  छाप  
सब  छाप  
सबहक  छाप।  
तमनी  क'  क'  
आएल  रही  तबधल,  
भोर  मे  जे  गेल  रही  
बासी  मुहेँ,  
से  दुपहरिया  मे  
आएल  रही  हफसल,  
आ  गेल  रही  मालिक  ओइठाँ  
बोइन  लए।  
बोइन  
ओत'  
के  दइअए!  
मालिक  आउर  मलकिनी  आउर  
सुन्नर  सुन्नर  नूआँबस्तर  पेन्ह  क'  
अपस्यांत  छलैथ  भोटक  पाछाँ।  
बोइन  द'  कहलियनि  
त  झझकैत  कहलखिहिन  सब  कोइ  
जे  हमरा  आउर  
मनुक्ख  नञि  बनबै  कहियो,  
एनाहिते  
रहबै  सब  दिन,  
भोटो  दिन  एलियइऐ  
बोइने  लइलए,  
हमरा  आउर  मनुक्ख  
नञि  बनबै  कहियो।  
ओह!  
छाक  भरि  
पानियो  
नञि  पीली  त'-  
एको  ढ़ेकरी  
नोन  नञि  रहइ  
कतउ;  
कोनाहितो  क'  जे  एकटा  टिकरी  
बना  क'  
रखने  रहइ  ओ,  
से  जखनिते  ल'  क'  बैसली  
नोने  बिना  छुच्छे,  
कि  लुधकि  गेल  कंटिरबा  
कंटिरबी  आउर।  
बाँटिकुटि  क  '  
बचल  जे  एकटा  टुकड़ी  
अपना  लेल,  
से  खा  क  
पानि  जे  मँगली,  
त  एको  चुरू  
पानि  नञि  कतउ!  
आब  एइ  रौद  मे  
के  लाब'  जाओ  पानि  कलक  
कोस  भरि  सँ-  
कहलकै  ओः  
पी  ने  अबउ  ग'  
पोखरिये  सँ-  
एखनी  त  ओहो  निमने  हेतै...  
मुदा  से  इन्होर  रहै  
पानि  पोखरिक,  
जे  दू  घोँट  सँ  बेसी  
पीना  नञि  गेल,  
छनगले  रहि  गेल  मोन...  
सड़क  पर  
चलैत  काल  
इन्होर  पानिक  गोला  ओ  
ढ़कर-ढ़कर  
करिते  छल  पेट  मे,  
कि  तखनिते  
जाइ  छलखिहिन  
छोटका  मालिक  
फटफटिया  पर;  
देखिते  मातर  कहलखिहिन  
हमरा  दमसा  क':  
हमरा  आउर  सत्ते  
मनुक्ख  नञि  हेबइ  कहियो,  
एखनियो  तलिक  
भोट  खसबै  लै  
नञि  गेलियइ-  
आ  कहलखिहिन  
कोन  दन  छाप  अपन।  
गेली  जे  बूथ  पर  ससरल  
ससरल,  
त  आसमर्द  
मचल  छलइ,  
जरी  देर  पहिने  
चारि  गो  बम  
फुटल  छलइ,  
पेस्तोल  
चलल  छलइ,  
कइयेक  गोरे  
भेल  छलइ  घाइल,  
खूम  गर्दमगोल  
मचल  छलइ।  
लोक  आउर  
त  बजइ  छलइ  
जे  हमर  मालिके  आउर  
करबेने  छलखिहिन  ई  सब  
अपन  पाटी  दिस  सँ  
गुंडा  
मंगबा  क'।  
गेली  जे  बूथ  पर  
त  बबुआन  आउर  
ओनाहिते  
लुधकि  गेलखिहिन  
दहोदिस  सँ,  
उपरौँझ  कर'  लगलखिहिन  
ओनाहिते,  
जेना  लुधकि  जाइ  हइ  
हमरा  आउरक  चेंगना  मेंगनी  सब  
एकटा  काँकौड़  
कि  डोका  पर  
बाध  मे,  
उपरौँझ  कर  लगइ  हइ  
जेनाहिते।  
भरि  छाक  ताड़ी  
पियबइ  छलखिहिन  
कियो,  
मुट्ठा  भरि  बीड़ी  
दइ  छलखिहिन  कियो,  
तेलही  जिलेबीक  आबेस  
करइ  छलखिहिन  कियो,  
अपना-अपनी  क'  
उताहुल  भेल  
लागल  छलखिहिन  
सब  कियो।  
कि  तखनिते  एलखिहिन  
छोटका  मालिक  हमर  
फटफटिया  हुरहुरबैत,  
आ  तेना  क'  लाल-पीयर  
केलखिहिन  अपन  आँखि  
हमरा  दिसन,  
जे  लेली  हम  पुर्जी  
हुनका  आदमी  सँ  
हालि  दने,  
आ  लागि  गेली  
लैन  मे।  
गुड़कैत  रहल  
इन्होर  पानिक  गोला  
ओ  पेट  मे  
निचाँ  सँ  ऊपर  
ऊपर  सँ  निचाँ  
जाबत  तलिक  
लागल  रही  लैन  मे;  
आ  जाबत  जाबत  पहुँची  
भोटक  बाकस  बला  
घेराबाक  भितरी  मे,  
आ  कागत  आ  ठप्पा  ली  
हाथ  मे,  
ताबत  ताबत  
गोला  ओ  चढ़त  चढ़त  
चलि  गेल  छैल  
माथ  मे!  
मारैत  मातर  ठप्पा  
मालिकक  कहलहा  
छाप  पर  
फुटि  गेल  ओ  
गोला  माथ  मे,  
आ  बम  फुटलाक  बाद  
जेनाहिते  
मचि  गेल  रहइ  गर्दमगोल  
बूथ  पर,  
तेनाहिते  
एना  त  नहि  जे  
आसमर्द  
मचि  गेल  हमर  
मोन  मे:  
आ  मार'  लगली  ठप्पा  हम  
तारमतोर  
ओइ  छाप  पर!  
कि  बिच्चे  मे  एत्ते  जोर  सँ  
चिचिआएल  
नन्हकी  कंटिरबी  
हमर  मोन  मे,  
जे  आरो  जोर  सँ  
मार'  लगली  ठप्पा  हम  
सब  छाप  पर  
तारमतोर;  
आ  फेनो  एत्ते  जोर  सँ  
हबोडेकार  कान'  लागल  
कंटिरबीक  माए  
हमर  मोन  मे,  
जे  लागल  
भोट  बला  ठप्पा  नञि  
धुमसुर  है  
हमर  हाथ  मे,  
आ  भोट  वला  कागत  
लागल  
छोटका  मालिकक  छाती  
जाँकित।  
आ  आइ  भोर  में  तमनी  
करैत  काल  
जे  बुल  द'  
बहराएल  रहै  
अजोध  गहुमन,  
तकरा  जेना  थकुचि  
देने  रहियइ  पसाठ  
पर  पसाठ  मारैत  
तारमतोर-  
तेनाहिते  थकुच'  लगली  हम  
ओइ  कागत  केँ  
ठप्पा  पर  ठप्पा  मारैत  
बेमत  भ'  क'!  
गर्दिन  पर  जे  पड़ल  कैगो  
हाथ  
एक्के  संग  
त  फिरल,  सुधिः  
सुनली  
जे  भोट  बला  
हाकिम  आउर  
गरज  रहलाहै:  
सनकि  गिया  है  
ई  देहाती  भुच्चर,  
बाहर  करो  
बाहर  करो  
इसको  बूथ  से  -  
आ  टोपा  बला  सिपाही  आउर,  
बाबू  बबुआन  आउर,  
गरगोटिया  द'  क'  
धकिया  रहल  छला  
हमरा  बाहर  बूथ  सँ।  
आ  अपना  ताव  भरि  
कड़गर  हियाव  सँ  
क'  रहल  छली  
जोर  हम  
सब  केँ  सिकस्त  
करबा  लए!  
नीक  नाहित  
फिरल  
जखनी  सुधि,  
आ  मोन  जखनी  
भेल  
कनी  थीर,  
त  छगुन्ता  मे  
पड़ि  गेली  हम  अपने,  
जे  ई  की  भ'  
गेलइ  एमरीदा  -  
जे  ई  की  क'  देली  हम  
एमरीदा!  
आ  फेनो  
गुन'  लगली  
हरखित  होइत,  
जे  हम  ई  खूम  
क'  देली  एमरीदा,  
खूम  क'  देली  
एमरीदा!!  
             
                hunka  aaur  ken  bhelani  
je  hum  sanaki  geli  gaha  
bhot  bala  hakim  sab  ken,  
bhotak  pachhan  behal  
babu  bhaiya  sab  ken,  
baDka  topa  bala  
sipahi  sab  kenh  
gargotiya  da  ka  
bahar  kar  lagla  
sab  gore  milijuli  ka.  
khoom  khaseli  
bhot  emrida.  
haath  chhaap  appan  chhaap  
hansua  chhaap  hathauDa  chhaap  
appan  chhaap  chhata  chhaap  
kamal  chhaap  sabhak  chhaap  
sab  chhaap  
sabhak  chhaap.  
khoom  khaseli  bhot  
emrida.  
tamni  ka  ka  
aayel  rahi  tabdhal,  
bhor  mae  je  gel  rahi  
basi  muhen,  
se  dupahriya  mae  
aayel  rahi  haphsal,  
aa  gel  rahi  malik  oithan  
boin  le.  
boin  
ot  
ke  daiae!  
malik  aaur  malakini  aaur  
sunnar  sunnar  nuanbastar  penh  ka  
apasyant  chhalaith  bhotak  pachhan.  
boin  da  kahaliyani  
ta  jhajhkait  kahalakhihin  sab  koi  
je  hamra  aaur  
manukkh  nani  banabai  kahiyo,  
enahite  
rahabai  sab  din,  
bhoto  din  eliyaiai  
boine  laile,  
hamra  aaur  manukkh  
nani  banabai  kahiyo.  
oh!  
chhaak  bhari  
paniyo  
nani  pili  ta  
eko  Dhekri  
non  nani  rahai  
katau;  
konahito  ka  je  ekta  tikri  
bana  ka  
rakhne  rahai  o,  
se  jakhanite  la  ka  baisli  
none  bina  chhuchchhe,  
ki  ludhaki  gel  kantirba  
kantirbi  aaur.  
bantikuti  ka  
bachal  je  ekta  tukDi  
apna  lel,  
se  kha  ka  
pani  je  mangali,  
ta  eko  churu  
pani  nani  katau!  
aab  ei  raud  mae  
ke  laab  jao  pani  kalak  
kos  bhari  san  
kahalakai  oः  
pi  ne  abau  ga  
pokhariye  san  
ekhni  ta  oho  nimne  hetai.  .  .  
muda  se  inhor  rahai  
pani  pokhrik,  
je  du  ghont  san  besi  
pina  nani  gel,  
chhanagle  rahi  gel  mon.  .  .  
saDak  par  
chalait  kaal  
inhor  panik  gola  o  
Dhakar  Dhakar  
karite  chhal  pet  mae,  
ki  takhanite  
jai  chhalakhihin  
chhotka  malik  
phataphtiya  par;  
dekhite  matar  kahalakhihin  
hamra  damsa  kaha  
hamra  aaur  satte  
manukkh  nani  hebai  kahiyo,  
ekhaniyo  talik  
bhot  khasabai  lai  
nani  geliyai  
aa  kahalakhihin  
kon  dan  chhaap  apan.  
geli  je  booth  par  sasral  
sasral,  
ta  asmard  
machal  chhalai,  
jari  der  pahine  
chari  go  bam  
phutal  chhalai,  
pestol  
chalal  chhalai,  
kaiyek  gore  
bhel  chhalai  ghail,  
khoom  gardamgol  
machal  chhalai.  
lok  aaur  
ta  bajai  chhalai  
je  hamar  malike  aaur  
karbene  chhalakhihin  ii  sab  
apan  pati  dis  san  
gunDa  
mangba  ka.  
geli  je  booth  par  
ta  babuan  aaur  
onahite  
ludhaki  gelakhihin  
dahodis  san,  
upraunjh  kar  lagalakhihin  
onahite,  
jena  ludhaki  jai  hai  
hamra  aurak  chengna  mengni  sab  
ekta  kankauD  
ki  Doka  par  
baadh  mae,  
upraunjh  kar  lagai  hai  
jenahite.  
bhari  chhaak  taDi  
piyabai  chhalakhihin  
kiyo,  
muttha  bhari  biDi  
dai  chhalakhihin  kiyo,  
telhi  jilebik  aabes  
karai  chhalakhihin  kiyo,  
apna  apni  ka  
utahul  bhel  
lagal  chhalakhihin  
sab  kiyo.  
ki  takhanite  elakhihin  
chhotka  malik  hamar  
phataphtiya  hurahurbait,  
aa  tena  ka  laal  piyar  
kelakhihin  apan  ankhi  
hamra  disan,  
je  leli  hum  purji  
hunka  adami  san  
hali  danae,  
aa  lagi  geli  
lain  mae.  
guDkait  rahal  
inhor  panik  gola  
o  pet  mae  
nichan  san  uupar  
uupar  san  nichan  
jabat  talik  
lagal  rahi  lain  mae;  
aa  jabat  jabat  pahunchi  
bhotak  bakas  bala  
gherabak  bhitri  mae,  
aa  kagat  aa  thappa  li  
haath  mae,  
tabat  tabat  
gola  o  chaDhat  chaDhat  
chali  gel  chhail  
maath  mae!  
marait  matar  thappa  
malikak  kahalha  
chhaap  par  
phuti  gel  o  
gola  maath  mae,  
aa  bam  phutlak  baad  
jenahite  
machi  gel  rahai  gardamgol  
booth  par,  
tenahite  
ena  ta  nahi  je  
asmard  
machi  gel  hamar  
mon  meh  
aa  maar  lagli  thappa  hum  
taramtor  
oi  chhaap  par!  
ki  bichche  mae  ette  jor  san  
chichiael  
nanhki  kantirbi  
hamar  mon  mae,  
je  aaro  jor  san  
maar  lagli  thappa  hum  
sab  chhaap  par  
taramtor;  
aa  pheno  ette  jor  san  
haboDekar  kaan  lagal  
kantirbik  maye  
hamar  mon  mae,  
je  lagal  
bhot  bala  thappa  nani  
dhumsur  hai  
hamar  haath  mae,  
aa  bhot  vala  kagat  
lagal  
chhotka  malikak  chhati  
jankit.  
aa  aai  bhor  mein  tamni  
karait  kaal  
je  bul  da  
bahrayel  rahai  
ajodh  gahuman,  
takra  jena  thakuchi  
dene  rahiyai  pasath  
par  pasath  marait  
taramtor  
tenahite  thakuch  lagli  hum  
oi  kagat  ken  
thappa  par  thappa  marait  
bemat  bha  ka!  
gardin  par  je  paDal  kaigo  
haath  
ekke  sang  
ta  phiral,  sudhiः  
sunli  
je  bhot  bala  
hakim  aaur  
garaj  rahlahaih  
sanaki  giya  hai  
ii  dehati  bhuchchar,  
bahar  karo  
bahar  karo  
isko  booth  se  
aa  topa  bala  sipahi  aaur,  
babu  babuan  aaur,  
gargotiya  da  ka  
dhakiya  rahal  chhala  
hamra  bahar  booth  san.  
aa  apna  taav  bhari  
kaDgar  hiyav  san  
ka  rahal  chhali  
jor  hum  
sab  ken  sikast  
karba  le!  
neek  nahit  
phiral  
jakhni  sudhi,  
aa  mon  jakhni  
bhel  
kani  theer,  
ta  chhagunta  mae  
paDi  geli  hum  apne,  
je  ii  ki  bha  
gelai  emrida  
je  ii  ki  ka  deli  hum  
emrida!  
aa  pheno  
gun  lagli  
harkhit  hoit,  
je  hum  ii  khoom  
ka  deli  emrida,  
khoom  ka  deli  
emrida!!  
hunka  aaur  ken  bhelani  
je  hum  sanaki  geli  gaha  
bhot  bala  hakim  sab  ken,  
bhotak  pachhan  behal  
babu  bhaiya  sab  ken,  
baDka  topa  bala  
sipahi  sab  kenh  
gargotiya  da  ka  
bahar  kar  lagla  
sab  gore  milijuli  ka.  
khoom  khaseli  
bhot  emrida.  
haath  chhaap  appan  chhaap  
hansua  chhaap  hathauDa  chhaap  
appan  chhaap  chhata  chhaap  
kamal  chhaap  sabhak  chhaap  
sab  chhaap  
sabhak  chhaap.  
khoom  khaseli  bhot  
emrida.  
tamni  ka  ka  
aayel  rahi  tabdhal,  
bhor  mae  je  gel  rahi  
basi  muhen,  
se  dupahriya  mae  
aayel  rahi  haphsal,  
aa  gel  rahi  malik  oithan  
boin  le.  
boin  
ot  
ke  daiae!  
malik  aaur  malakini  aaur  
sunnar  sunnar  nuanbastar  penh  ka  
apasyant  chhalaith  bhotak  pachhan.  
boin  da  kahaliyani  
ta  jhajhkait  kahalakhihin  sab  koi  
je  hamra  aaur  
manukkh  nani  banabai  kahiyo,  
enahite  
rahabai  sab  din,  
bhoto  din  eliyaiai  
boine  laile,  
hamra  aaur  manukkh  
nani  banabai  kahiyo.  
oh!  
chhaak  bhari  
paniyo  
nani  pili  ta  
eko  Dhekri  
non  nani  rahai  
katau;  
konahito  ka  je  ekta  tikri  
bana  ka  
rakhne  rahai  o,  
se  jakhanite  la  ka  baisli  
none  bina  chhuchchhe,  
ki  ludhaki  gel  kantirba  
kantirbi  aaur.  
bantikuti  ka  
bachal  je  ekta  tukDi  
apna  lel,  
se  kha  ka  
pani  je  mangali,  
ta  eko  churu  
pani  nani  katau!  
aab  ei  raud  mae  
ke  laab  jao  pani  kalak  
kos  bhari  san  
kahalakai  oः  
pi  ne  abau  ga  
pokhariye  san  
ekhni  ta  oho  nimne  hetai.  .  .  
muda  se  inhor  rahai  
pani  pokhrik,  
je  du  ghont  san  besi  
pina  nani  gel,  
chhanagle  rahi  gel  mon.  .  .  
saDak  par  
chalait  kaal  
inhor  panik  gola  o  
Dhakar  Dhakar  
karite  chhal  pet  mae,  
ki  takhanite  
jai  chhalakhihin  
chhotka  malik  
phataphtiya  par;  
dekhite  matar  kahalakhihin  
hamra  damsa  kaha  
hamra  aaur  satte  
manukkh  nani  hebai  kahiyo,  
ekhaniyo  talik  
bhot  khasabai  lai  
nani  geliyai  
aa  kahalakhihin  
kon  dan  chhaap  apan.  
geli  je  booth  par  sasral  
sasral,  
ta  asmard  
machal  chhalai,  
jari  der  pahine  
chari  go  bam  
phutal  chhalai,  
pestol  
chalal  chhalai,  
kaiyek  gore  
bhel  chhalai  ghail,  
khoom  gardamgol  
machal  chhalai.  
lok  aaur  
ta  bajai  chhalai  
je  hamar  malike  aaur  
karbene  chhalakhihin  ii  sab  
apan  pati  dis  san  
gunDa  
mangba  ka.  
geli  je  booth  par  
ta  babuan  aaur  
onahite  
ludhaki  gelakhihin  
dahodis  san,  
upraunjh  kar  lagalakhihin  
onahite,  
jena  ludhaki  jai  hai  
hamra  aurak  chengna  mengni  sab  
ekta  kankauD  
ki  Doka  par  
baadh  mae,  
upraunjh  kar  lagai  hai  
jenahite.  
bhari  chhaak  taDi  
piyabai  chhalakhihin  
kiyo,  
muttha  bhari  biDi  
dai  chhalakhihin  kiyo,  
telhi  jilebik  aabes  
karai  chhalakhihin  kiyo,  
apna  apni  ka  
utahul  bhel  
lagal  chhalakhihin  
sab  kiyo.  
ki  takhanite  elakhihin  
chhotka  malik  hamar  
phataphtiya  hurahurbait,  
aa  tena  ka  laal  piyar  
kelakhihin  apan  ankhi  
hamra  disan,  
je  leli  hum  purji  
hunka  adami  san  
hali  danae,  
aa  lagi  geli  
lain  mae.  
guDkait  rahal  
inhor  panik  gola  
o  pet  mae  
nichan  san  uupar  
uupar  san  nichan  
jabat  talik  
lagal  rahi  lain  mae;  
aa  jabat  jabat  pahunchi  
bhotak  bakas  bala  
gherabak  bhitri  mae,  
aa  kagat  aa  thappa  li  
haath  mae,  
tabat  tabat  
gola  o  chaDhat  chaDhat  
chali  gel  chhail  
maath  mae!  
marait  matar  thappa  
malikak  kahalha  
chhaap  par  
phuti  gel  o  
gola  maath  mae,  
aa  bam  phutlak  baad  
jenahite  
machi  gel  rahai  gardamgol  
booth  par,  
tenahite  
ena  ta  nahi  je  
asmard  
machi  gel  hamar  
mon  meh  
aa  maar  lagli  thappa  hum  
taramtor  
oi  chhaap  par!  
ki  bichche  mae  ette  jor  san  
chichiael  
nanhki  kantirbi  
hamar  mon  mae,  
je  aaro  jor  san  
maar  lagli  thappa  hum  
sab  chhaap  par  
taramtor;  
aa  pheno  ette  jor  san  
haboDekar  kaan  lagal  
kantirbik  maye  
hamar  mon  mae,  
je  lagal  
bhot  bala  thappa  nani  
dhumsur  hai  
hamar  haath  mae,  
aa  bhot  vala  kagat  
lagal  
chhotka  malikak  chhati  
jankit.  
aa  aai  bhor  mein  tamni  
karait  kaal  
je  bul  da  
bahrayel  rahai  
ajodh  gahuman,  
takra  jena  thakuchi  
dene  rahiyai  pasath  
par  pasath  marait  
taramtor  
tenahite  thakuch  lagli  hum  
oi  kagat  ken  
thappa  par  thappa  marait  
bemat  bha  ka!  
gardin  par  je  paDal  kaigo  
haath  
ekke  sang  
ta  phiral,  sudhiः  
sunli  
je  bhot  bala  
hakim  aaur  
garaj  rahlahaih  
sanaki  giya  hai  
ii  dehati  bhuchchar,  
bahar  karo  
bahar  karo  
isko  booth  se  
aa  topa  bala  sipahi  aaur,  
babu  babuan  aaur,  
gargotiya  da  ka  
dhakiya  rahal  chhala  
hamra  bahar  booth  san.  
aa  apna  taav  bhari  
kaDgar  hiyav  san  
ka  rahal  chhali  
jor  hum  
sab  ken  sikast  
karba  le!  
neek  nahit  
phiral  
jakhni  sudhi,  
aa  mon  jakhni  
bhel  
kani  theer,  
ta  chhagunta  mae  
paDi  geli  hum  apne,  
je  ii  ki  bha  
gelai  emrida  
je  ii  ki  ka  deli  hum  
emrida!  
aa  pheno  
gun  lagli  
harkhit  hoit,  
je  hum  ii  khoom  
ka  deli  emrida,  
khoom  ka  deli  
emrida!!  
 
             
    
 
    
        स्रोत : 
                
                        पुस्तक  : एना त नहि जे (पृष्ठ 149) 
                                                                    रचनाकार  : हरेकृष्ण झा  
                                            
                             प्रकाशन  : रक्तमंजरी प्रकाशन
                         
                                                संस्करण   : 2006 
                 
                
                
     
    Additional information available 
    Click on the INTERESTING button to view additional information associated with this sher.
    
 
    rare Unpublished content 
    This ghazal contains ashaar not published in the public domain. These are marked by a red line on the left.