प्रणय  मधु-वधू-अपने  पति  के  घर  चल  पड़ी  
आँगन  में  चमेली  की  कलियाँ  
मौलिश्री  के  पुष्पों  और  सुन्दर  चौक  पूरनो  के  
परिचयवश  विदाई  के  गीत  गा  रही  थी  
अटूट  ममता  तोड़  नहीं  पाती  
लड़खड़ाती  हुई  आगे  क़दम  नहीं  बढ़ा  पाती  
व्यथित  होने  वाली  माता  की  गोद  में  अपना  मुँह  छिपाकर  
आँसुओं  की  झड़ी  बहाने  लगी  
अड़ोस-पड़ोस  की  सखियों  ने  यह  कहकर—  
हमें  विस्मृत  करना  नहीं—  
चुटकुले  छोड़े  और  बार-बार  अपनी  ममता  जताई  
लाड़-प्यार  किया  
काकी  ने  आशीर्वाद  दिया  है  कि  
अपनी  गृहस्थी  को  सँभाल  लेना।  
चाची  ने  प्रेमभरे  शब्दों  में  आशीर्वाद  दिया  
पुत्रवती  भव!  एक  वृद्धा  सौभाग्यवती  स्त्री  
जब  उसके  चरणों  में  महावर  लगा  रही  थी  
तब  उसके  कज्जल-पूर्ण  नयनों  से  अश्रु  टपक  पड़े  
सखियों  ने  गद्गद्  वाणी  में  कहा,  
हे  कल्याणि!—पति  के  यहाँ  जाओ—  
उनके  नेत्र  अश्रु-सिक्त  थे  
मंदिर  की  घंटियों  की  क्षुद्र  टनटनाहट—  
बैलों  की  क्षुद्रघटिकाओं  की  रुन-झुन  
श्रावण  मेघ  के  समान  मदगति  से  
गाड़ी  आगे  बढ़ी  
रजत  पर्वत  के  चन्द्रमा  के  समान  
गाड़ी  शहर  के  मोड़  पर  मुड़ी  
उसका  प्यारा  गृह  
धीरे-धीरे  दूर  होता  गया  
तड़ाग  के  तीर  पर  का  मार्ग  छोड़कर  
ताल  वन  को  भी  पार  करके  गाड़ी  आगे  बढ़ी  
धीरे-धीरे  उसका  ग्राम  और  दिन  भी  आँखों  से  ढलते  गए  
मद  समीर  हँस  पड़ा  
शरीर  रोमांचित  हुआ  
पति  का  रूप  हृदय  में  प्रतिभासित  
ओंठों  पर  बिजली  की  छोटी  रेखा  
तिरछी  चितवन  वाली  दुलहन  
पति  के  यहाँ  चल  पड़ी।  
             
                pranay  madhu  vadhu  apne  pati  ke  ghar  chal  paDi.  
angan  mein  chameli  ki  kaliyan  
maulishri  ke  pushpon  aur  sundar  chauk  purno  ke  
parichayvash  vidai  ke  geet  ga  rahi  thi.  
atut  mamta  toD  nahin  pati.  
laDakhDati  hui  aage  kadam  nahin  baDha  pati.  
vyathit  hone  vali  mata  ki  god  mein  apna  munh  chhipakar  
ansuon  ki  jhaDi  bahane  lagi.  
aDos  paDos  ki  sakhiyon  ne  ye  kahkar—  
hamen  vismrit  karna  nahin—  
chutkule  chhoDe  aur  baar  baar  apni  mamta  jatai—  
laaD  pyaar  kiya—  
kaki  ne  ashirvad  diya  hai  ki  
apni  grihasthi  ko  sanbhal  lena.    
chachi  ne  premabhre  shabdon  mein  ashirvad  diya  
putravti  bhav!  ek  vriddha  saubhagyavti  istri  
jab  uske  charnon  mein  mahavar  laga  rahi  thi  
tab  uske  kajjal  poorn  naynon  se  ashru  tapak  paDe.  
sakhiyon  ne  gadgad  vani  mein  kaha,  
he  kalyani!—pati  ke  yahan  jao—  
unke  netr  ashru  sikt  the—  
mandir  ki  ghantiyon  ki  kshaudr  tanatnahat—  
bailon  ki  kshudraghatikaon  ki  run  jhun  
shravan  megh  ke  saman  madagati  se—  
gaDi  aage  baDhi—  
rajat  parvat  ke  chandrma  ke  saman—  
gaDi  shahr  ke  moD  par  muDi—  
uska  pyara  grih—  
dhire  dhire  door  hota  gaya—  
taDag  ke  teer  par  ka  maag  chhoDkar—  
taal  van  ko  bhi  paar  kar  ke  gaDi  aage  baDhi—  
dhire  dhire  uska  gram  aur  din  bhi  ankhon  se  Dhalte  gaye—  
mad  samir  hans  paDa—  
sharir  romanchit  hua—  
pati  ka  roop  hday  mein  pratibhasit—  
onthon  par  bijli  ki  chhoti  rekha—  
tirchhi  chitvan  vali  dulhan  
pati  ke  yahan  chal  paDi—  
pranay  madhu  vadhu  apne  pati  ke  ghar  chal  paDi.  
angan  mein  chameli  ki  kaliyan  
maulishri  ke  pushpon  aur  sundar  chauk  purno  ke  
parichayvash  vidai  ke  geet  ga  rahi  thi.  
atut  mamta  toD  nahin  pati.  
laDakhDati  hui  aage  kadam  nahin  baDha  pati.  
vyathit  hone  vali  mata  ki  god  mein  apna  munh  chhipakar  
ansuon  ki  jhaDi  bahane  lagi.  
aDos  paDos  ki  sakhiyon  ne  ye  kahkar—  
hamen  vismrit  karna  nahin—  
chutkule  chhoDe  aur  baar  baar  apni  mamta  jatai—  
laaD  pyaar  kiya—  
kaki  ne  ashirvad  diya  hai  ki  
apni  grihasthi  ko  sanbhal  lena.    
chachi  ne  premabhre  shabdon  mein  ashirvad  diya  
putravti  bhav!  ek  vriddha  saubhagyavti  istri  
jab  uske  charnon  mein  mahavar  laga  rahi  thi  
tab  uske  kajjal  poorn  naynon  se  ashru  tapak  paDe.  
sakhiyon  ne  gadgad  vani  mein  kaha,  
he  kalyani!—pati  ke  yahan  jao—  
unke  netr  ashru  sikt  the—  
mandir  ki  ghantiyon  ki  kshaudr  tanatnahat—  
bailon  ki  kshudraghatikaon  ki  run  jhun  
shravan  megh  ke  saman  madagati  se—  
gaDi  aage  baDhi—  
rajat  parvat  ke  chandrma  ke  saman—  
gaDi  shahr  ke  moD  par  muDi—  
uska  pyara  grih—  
dhire  dhire  door  hota  gaya—  
taDag  ke  teer  par  ka  maag  chhoDkar—  
taal  van  ko  bhi  paar  kar  ke  gaDi  aage  baDhi—  
dhire  dhire  uska  gram  aur  din  bhi  ankhon  se  Dhalte  gaye—  
mad  samir  hans  paDa—  
sharir  romanchit  hua—  
pati  ka  roop  hday  mein  pratibhasit—  
onthon  par  bijli  ki  chhoti  rekha—  
tirchhi  chitvan  vali  dulhan  
pati  ke  yahan  chal  paDi—  
 
             
    
 
    
        स्रोत : 
                
                        पुस्तक  : भारतीय कविता 1954-55 (पृष्ठ 385) 
                                                                    रचनाकार  : चिरंजीवि  
                                            
                             प्रकाशन  : साहित्य अकादेमी
                         
                                     
                
                
     
    Additional information available 
    Click on the INTERESTING button to view additional information associated with this sher.
    
 
    rare Unpublished content 
    This ghazal contains ashaar not published in the public domain. These are marked by a red line on the left.