आलस, इरखादोख जहाँ,
ना पावैं कबहूँ ठाँव।
ई पुरखन कै गाँव, भैकरा!
ई पुरखन कै गाँव।
गाँव भरे का होत भिनउखा,
मुरगै बोलि जगावैं।
बालक-बूढ़-जवान सबै मिलि,
परभू कै गुन गावैं।
नर-नेहमान जहाँ पै देउता
जइसी पूजा पावैं।
भीख रकत कै कबौ न चाहें,
थोरेन मा सुख पावैं।
घरी दुइ घरी काम करैं,
तौ सोझ करैं करिहाँव।
ई पुरखन कै गाँव, भैकरा!
ई पुरखन कै गाँव।
कै असनान ध्यान की खातिर,
हेरी जाय पुजाही।
देउतन की कोठरी से बाटै,
सबकै आवाजाही।
टोवत-टावत उठीं धधरका,
घर कै बूढ़ी माई।
लरिकन का झकझोरि जगावैं,
उठि के करा पढ़ाई।
खुद रहि गईं बेचारौ अनपढ़,
कसकै अबहूँ घाव।
ई पुरखन कै गाँव, भैकरा!
ई पुरखन कै गाँव।
अपनी चिन्ता से पहिले,
गोरू कै चारा-पानी।
जेकरे बलबूते पै पंचौ,
बाटै होत किसानी।
खेते-खेते होइ गै नारी,
दूर भई सब चिन्ता।
खेतीबारी सौ सोने के,
सुखी अहै सब जनता।
गल्ला से बखार भरि जाई,
पंचौ अबकी दाँव।
ई पुरखन कै गाँव, भैकरा!
ई पुरखन कै गाँव।
aalas, irkhadokh jahan,
na pavain kabhun thaanv.
ii purkhan kai gaanv, bhaikra!
ii purkhan kai gaanv.
gaanv bhare ka hot bhinaukha,
muragai boli jagavain.
balak booDh javan sabai mili,
parbhu kai gun gavain.
nar nehman jahan pai deuta
jaisi puja pavain.
bheekh rakat kai kabau na chahen,
thoren ma sukh pavain.
ghari dui ghari kaam karain,
tau sojh karain karihanv.
ii purkhan kai gaanv, bhaikra!
ii purkhan kai gaanv.
kai asnan dhyaan ki khatir,
heri jaay pujahi.
deutan ki kothari se batai,
sabakai avajahi.
tovat tavat uthin dhadharka,
ghar kai buDhi mai.
larikan ka jhakjhori jagavain,
uthi ke kara paDhai.
khud rahi gain becharau anpaDh,
kasakai abhun ghaav.
ii purkhan kai gaanv, bhaikra!
ii purkhan kai gaanv.
apni chinta se pahile,
goru kai chara pani.
jekre balbute pai panchau,
batai hot kisani.
khete khete hoi gai nari,
door bhai sab chinta.
khetibari sau sone ke,
sukhi ahai sab janta.
galla se bakhar bhari jai,
panchau abki daanv.
ii purkhan kai gaanv, bhaikra!
ii purkhan kai gaanv.
aalas, irkhadokh jahan,
na pavain kabhun thaanv.
ii purkhan kai gaanv, bhaikra!
ii purkhan kai gaanv.
gaanv bhare ka hot bhinaukha,
muragai boli jagavain.
balak booDh javan sabai mili,
parbhu kai gun gavain.
nar nehman jahan pai deuta
jaisi puja pavain.
bheekh rakat kai kabau na chahen,
thoren ma sukh pavain.
ghari dui ghari kaam karain,
tau sojh karain karihanv.
ii purkhan kai gaanv, bhaikra!
ii purkhan kai gaanv.
kai asnan dhyaan ki khatir,
heri jaay pujahi.
deutan ki kothari se batai,
sabakai avajahi.
tovat tavat uthin dhadharka,
ghar kai buDhi mai.
larikan ka jhakjhori jagavain,
uthi ke kara paDhai.
khud rahi gain becharau anpaDh,
kasakai abhun ghaav.
ii purkhan kai gaanv, bhaikra!
ii purkhan kai gaanv.
apni chinta se pahile,
goru kai chara pani.
jekre balbute pai panchau,
batai hot kisani.
khete khete hoi gai nari,
door bhai sab chinta.
khetibari sau sone ke,
sukhi ahai sab janta.
galla se bakhar bhari jai,
panchau abki daanv.
ii purkhan kai gaanv, bhaikra!
ii purkhan kai gaanv.
स्रोत :
रचनाकार : अनीस देहाती
प्रकाशन : हिन्दवी के लिए शैलेंद्र कुमार शुक्ल द्वारा चयनित
Additional information available
Click on the INTERESTING button to view additional information associated with this sher.
rare Unpublished content
This ghazal contains ashaar not published in the public domain. These are marked by a red line on the left.